Ook waren er inmiddels boeken in de klas die mee waren genomen door de biebouders. Deze boeken sloten aan bij het thema 'feest'. Dit hadden we van de ouders gevraagd. Dit sluit dan ook aan bij de volgende criteria: in het onderwijsontwerp is verantwoord op welke manier gebruik is gemaakt van kansen en mogelijkheden door het betrekken van ouders (6.2).
Als start van de les hebben we even teruggeblikt op wat we allemaal al gezien, gehoord en gedaan hadden. Het doel van deze les is nog steeds kerndoel 51: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.
- benoemen van dagen, maanden, jaargetijden. Onderlinge volgorde: Na maandag komt dinsdag, na juni komt voor mei, etc.
- omgaan met de kalender.
- dat de kalender af was aan het eind van de les
- dat we van alle feestdagen uit de brief wisten wanneer ze gevierd werden
- dat we de Afrikaanse namen van de landen kennen
- dat we meer weten over Afrika
Design
Wanneer ik kijk naar mijn design zie ik een aantal onderdelen duidelijk terugkomen. We hebben in deze les vooral gewerkt aan stap 2 en stap 3 van het design.
In deze les zie je uit stap 2 terug dat de kinderen erg bezig zijn geweest met wat ze al weten maar vooral ook wat ze nog willen weten. Dit komt door de nieuwsgierigheid van de kinderen die eigenlijk in elke les wel een belangrijke rol speelt. Nieuwsgierigheid zou dus overal in het design bij kunnen staan. Ook het kritisch denken is duidelijk teruggekomen. Dat heb ik gemerkt aan dat de kinderen zelf met vragen komen en deze ook op willen lossen.
Stap 3
Tijdens het werken in deze les zijn we vooral bezig geweest met stap 3, het invullen en uitvoeren. Ik heb daarbij gebruik gemaakt van een mix tussen ontdekkend en onderzoekend leren. Wat werkte is dat het toch een beetje leerkrachtgestuurd blijft waardoor je echt naar een doel toe kunt werken. Als leerkracht hou je een doel in je achterhoofd en door denkvragen te stellen stuur je de kinderen zonder dat zij het zelf door hebben naar dat doel toe. Ik heb tijdens deze les geprobeerd de kinderen zo vrij mogelijk te laten in het bereiken van de doelen en ze keuzevrijheid gegeven bij het oplossen van de problemen. Zo hebben de kinderen zelf bedacht hoe zij er achter kunnen komen wat de Afrikaanse namen van de maanden waren en wanneer alle feesten gevierd worden. Ook heb ik het groepje van de encyclopedie zelf laten bepalen wat zij hieruit mee wilden nemen. Dit vroeg natuurlijk ook wat van een aantal vaardigheden van de kinderen. De kinderen moesten bijvoorbeeld creatief en probleemoplossend denken en handelen. De kinderen kwamen meteen met het idee om dingen op te zoeken op de laptops. Deze had ik voorafgaand aan de les al aangezet. Waar ik me in heb vergist is dat de kinderen natuurlijk nog niet voldoende vaardigheden bezaten om deze dingen zelfstandig op te gaan zoeken. Een volgende keer zou ik op de laptops een afgeschermde omgeving op kunnen zetten waarbij de kinderen door middel van pictogrammetjes door kunnen klikken naar websites die aansluiten bij het thema. Toch is het de kinderen gelukt om alle informatie die ze wilden hebben te verzamelen. Deze hebben ze ook aan elkaar gepresenteerd. Er is dus al zelfs een klein stapje gemaakt in stap 4 van het design.
Tessa van Zadelhoff is een expert op het gebied van Thematisch werken. Zij is een ervaren leerkracht, ict coördinator en sinds 1 januari 2013 ook projectleider onderwijsinnovatie bij de stichting PRODAS. Sinds 1998 is ze actief als (web)redacteur voor onderwijsgerelateerde sites en vakbladen zoals COS, Vives, Kennisnet, Leraar24, Praxis Bulletin en JSW. Ook verzorgt ze presentaties en workshops rondom innovatie in het onderwijs, web 2.0 en social media in de klas, mediawijsheid en ict-werkvormen, inzet van tablets in de klas en digital storytelling.
Om een beeld te krijgen van de stand van zaken in de groepen wilde Tessa een kijkje nemen tijdens het thematisch werken in een aantal klassen van leerkrachten die in de werkgroep zitten. Ik heb haar uitgenodigd om bij mij in de klas te komen kijken. Omdat zij echt expert is op het gebied van thematisch werken was ik erg benieuwd naar haar beeld op de les die ik op dat moment gaf. Tessa gaf in de werkgroep aan me terug dat het thematisch werken nog wel wat meer leerling gestuurd mocht zijn en dat ik de kinderen wat meer ict-vaardigheden mocht bijbrengen. Ik had de kinderen in mijn les informatie op laten zoeken op de laptop terwijl er eigenlijk nog nauwelijks aandacht was besteed aan opzoekvaardigheden. Dit was voor mij dus weer een leerpunt. Verder vond ze de opzet van het thema en de verschillende activiteiten er omheen wel erg leuk en leerzaam.